Siber güvenlik, dijital varlıkların güvenliğini esas alan bir kavramdır. Bir bilgi sisteminin, veri ve bilgiye erişimini olanaklı kılarken aynı zamanda o sistemdeki veri ve bilgilere yönelik tehditlerden korumak için gerekli güvenlik önlemlerinin bütününü kapsamaktadır. Yani bilgiyi korurken erişimi ve iş akışını olumsuz etkileyecek kadar sistemin zorlaştırılmasından sağlıklı bir güvenlik yaklaşımı olarak bahsedemeyiz. Verilere yönelik tehditler, siber saldırılar, veri hırsızlığı, veri değiştirme gibi birçok farklı şekilde olabilir.
Siber güvenliğin günümüzün en önemli kavramlarından biri olmasının birçok nedeni vardır. Öncelikle, çoğu insan ve kuruluş bugün birçok önemli bilgi ve veriyi bilgisayarlarında saklar. Bu bilgiler arasında, banka bilgileri, özel fotoğraflar, belgeler ya da çalışmalar ile ilgili önemli dosyalar yer alabilir. Eğer bu bilgilere yetkisiz kişiler erişebiliyorsa, bu bilgilerin gizliliği ve güvenliği tehlikeye girebilir.
Ayrıca, bir bilgisayar sistemine yapılan bir korsan saldırısı, sistemin çalışmasını durdurabilir veya bozulmasına neden olabilir. Bu da çalışma verimliliğini düşürerek zaman ve para kaybına neden olabilir. Ayrıca saldırıya uğrayan şahıs ya da kurumun repütasyonuna zarar verebilir ve hatta adli cezalar almasına neden olabilir.
Bilgisayar sistemlerimizi ve bilgilerimizi korsan saldırıları, virüsler ve diğer zararlı yazılımlardan koruma ve bu sayede bilgilerimizin gizliliğini, bütünlüğünü ve ulaşılabilirliğini koruma konusunda siber güvenlik devreye girmektedir.
Siber güvenlik kavramı neredeyse bütün sektörlerde önemli bir rol oynar. Örneğin, finansal işlemlerin yapıldığı bir banka, müşteri bilgilerini ve paralarını koruma amacıyla siber güvenlik önlemlerini alır. Bunun yanında devlet kurumları, savunma sanayi, sağlık, üretim ve perakende sektörleri sayılabilir.
Kötü Amaçlı Yazılımlar: Bilgisayar virüsü, Worm, truva atı, fidye yazılımları (Ransomware), casus yazılımlar (Spyware), zararlı reklam yazılımları gibi programlardan oluşan gruba verilen genel isimdir.
İnsan Faktörü: Genellikle siber güvenliğin en zayıf halkasıdır. Sosyal Mühendislik konuları ve Oltalama (Phishing) saldırıları bu kategoriye girer.
Kurum İçi tehditler: Dahili siber güvenlik tehditleri, bir kuruluşun kendi içinden kaynaklanan bireylerden kaynaklanan tehditlerdir. Bu kişiler mevcut çalışanlar, eski çalışanlar, harici yükleniciler veya üreticiler, kısacası şirket cihazlarına veya verilerine erişimi olan herkes olabilir.
Hizmeti Engellemeye Yönelik Saldırılar: Kurumun dijital hizmetlerinin verilmesini sağlayan ağ, sunucu, web sitesi gibi yapıların çalışmasının engellenmesine yönelik saldırılar bu kategoriye girer. Örneğin DDoS saldırıları.
Bilgisayar Korsanları (Hacker): Hack (Korsanlık) yapan kişilere denir. Bir diğer ifade ile herhangi bir veriye yetkisiz erişmek veya dijital servisi yetkisiz olarak durdurmak için insan ya da sistemlerdeki açıklardan yararlanan kişilere bilgisayar korsanı denir.
Günümüzde kullanılan siber güvenlik yöntemleri ve yaklaşımları şunları içerebilir:
Güvenlik duvarı kurma (Firewall): Bu yöntem, bir bilgi sisteminin internete bağlı olmasını sağlar, ancak sisteme yönelik tehditlerin girişini önler. Güvenlik duvarları, sisteme giriş yapmaya çalışan zararlı yazılım ve siber saldırıları engeller.
Veri şifreleme (Encryption): Bu yöntem, verilerin güvende tutulmasını sağlar. Veri şifreleme, verinin anlaşılmaz bir hale getirilerek saklanması anlamına gelir. Bu sayede, veri kaçırılması durumunda verinin anlaşılmaz olması nedeniyle gizli bilginin yayılması önlenir.
Kullanıcı doğrulama (User Authentication): Bu yöntem, sisteme giriş yapmaya çalışan kullanıcının kimliğinin doğrulanmasını sağlar. Bu sayede, sisteme giriş yapmaya çalışan yetkisiz kullanıcıların girişini engeller.
Güncelleme yönetimi (Patch Management): Bu yöntem, sistemde bulunan yazılımların güncel tutulmasını sağlar. Güncelleme yönetimi, sistemde bulunan yazılımların güncel olması ve bu sayede sisteme yönelik siber saldırıların önüne geçilmesi için gereken yamaların dağıtılmasının yönetimidir.
Farkındalık Eğitimi (Awareness Training): Bu yöntem, kullanıcıların siber güvenlik konusunda bilinçlenmesini sağlar. Kullanıcıların siber güvenlik konusunda bilgi sahibi olmaları, sisteme yönelik tehditlerin önüne geçilmesinde önemli bir rol oynar.
Bu yöntemler ve yaklaşımlar, siber güvenlik konusunda kullanılan en yaygın yöntemlerdir. Ancak, siber güvenlik konusunda daha fazla önlem alınması gereken durumlarda, bu yöntemlerin yanı sıra siber güvenlik ekipmanları ve yazılımları da kullanılabilir.
Kurumlar, firewall, anti-virüs, sandbox, DLP ve proxy gibi çözümler kullansalar da henüz tanınmayan veya yeni kaydedilmiş domainlere gitmeye çalışan zararlı yazılımları tespit edemezler. Bu nedenle, DNS güvenliği alanında çözümler sunan Roksit, enterprise seviyedeki firmaların siber güvenliğinin temelini oluşturur.
Roksit, DNSDome ürünü ile firmalara cloud tabanlı DNS firewall çözümü sunar. Bu sayede, dışarıya doğru yapılan herhangi bir zararlı domain isteği anında tespit edilir ve bloklanır. Aynı zamanda, Roksit'in kendi geliştirdiği yapay zeka algoritması ile internet domainlerini tarayan ve elde ettiği verileri dinamik bir veri tabanında tutan Cyber X-Ray sayesinde, herhangi bir domainin zararlı olup olmayacağı anında tespit edilir.
Roksit’in bir başka çözümü olan DNSEye ürünü ise kurumsal firmalara DNS görünürlüğü sunar. Bu sayede olası bir zararlı domain sorgusunun kaynağı anında tespit edilir ve Smart SIEM entegrasyonu sayesinde sadece güvenlik tehdidi oluşturabilecek potansiyel trafikler izlenir. Ayrıca, DNSEye ürünü ile DNS logları IAM ve DHCP logları ile zenginleştirilir ve ilgili trafiğin doğruca kaynağı (makine, kullanıcı adı ve MAC adresi) görülebilir. Bu, SOC ekiplerine zaman kazandırır.
Bir kurumun siber güvenlik stratejisi o kurumun yapmış olduğu cihaz ve yazılım yatırımından, kurum çalışanlarından ve bunların ne zaman ve nasıl kullanılacağının belirlendiği politikalardan oluşur.
Sonuç olarak, siber güvenlik, bir bilgi sisteminin veri ve bilgiye erişimini olanaklı kılarken aynı zamanda o sistemdeki veri ve bilgilere yönelik tehditlerden korumak için gerekli güvenlik önlemlerinin bütünüdür. Bu önlemler, güvenlik duvarları, veri şifreleme yöntemleri, siber güvenlik ekipmanları ve yazılımları gibi farklı yöntemleri kapsar.
Ulusal siber güvenliğin sağlanması için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK), gerçek kişiler ve işletmeciler dışındaki özel hukuk tüzel kişilerini siber saldırılara karşı koruma ve caydırıcılık amacıyla belirlenen yükümlülüklerini yerine getirmeleri ya da alınacak tedbirleri uygulamaları yönünde denetlemektedir. Eğer kurumlar, yükümlülüklerini yerine getirmezler veya tedbirleri uygulamazlarsa, idari para cezasına maruz kalabilirler. Bu ceza, milyonlarca Türk Lirasına varabilmektedir.
Siber güvenlik konusunda uygulanan cezalar, dünyanın pek çok ülkesinde benzer durumdadır. 2022 yılı Temmuz ayına kadar olan süreçte Avrupa'da sadece kişisel verilerin güvenliği yasasına uyulmaması nedeniyle toplamda 1,5 milyar Avro ceza kesilmiştir. (https://www.statista.com/statistics/1172494/gdpr-fines-by-type-violation/)
Siber Güvenlik Nedir?
Bir bilgi sisteminin, veri ve bilgiye erişimi olanaklı tutarken aynı zamanda o sistemdeki veri ve bilgilere yönelik tehditlerden korunmasını sağlamaya yönelik önlemler bütünüdür.
Siber güvenlik sadece büyük işletmeler için mi önemlidir?
Hayır, siber güvenlik küçük işletmeler ve bireyler için de önemlidir. Herhangi bir boyutta ve sektörde olan bir işletme, siber saldırılara maruz kalabilir.
Siber Saldırılara Karşı Nasıl Korunuruz?
Siber saldırının etkilerini minimize etmek veya önlemek için acil bir şekilde harekete geçilmesi gerekir. Öncelikli olarak, saldırının kaynağını belirlemek ve saldırının yarattığı zararları ölçmek önemlidir. Ayrıca, güvenlik tedbirlerini güncellemek ve saldırının tekrar gerçekleşmemesi için önlemler almak gerekmektedir.
Phishing Saldırısı Nedir?
Phishing (Oltalama) saldırısı siber saldırıların bir türüdür. Bu saldırı, kullanıcıların kişisel bilgilerini elde etmek için orijinal site gibi davranan sahte sitelerin kullanıldığı bir yöntemdir. Bu saldırılar genellikle e-posta, mesaj veya sosyal medya hesapları aracılığıyla gerçekleştirilir.
Örneğin sahte bir e-posta, banka hesabınızda bir sorun olduğu veya hesabınızı onaylamak için bir bağlantıya tıklamanız gerektiği şeklinde gönderilebilir. Bu bağlantı, gerçek olmayan bir web sitesine yönlendirir ve kullanıcının bilgilerini elde etmek için kullanılır.
Hacker Nedir?
Hack (Korsanlık) yapan kişilere denir. Bir diğer ifade ile herhangi bir veriye yetkisiz erişmek veya dijital servisi yetkisiz olarak durdurmak için insan ya da sistemlerdeki açıklardan yararlanan kişilere hacker (bilgisayar korsanı) denir.
Hacklenmek Engellenebilir mi?
Hacklenmek engellenebilir olsa da tüm siber saldırıları engelleyemezsiniz. Siber güvenlik tedbirlerini alarak, sadece saldırganların başarılı olma ihtimallerini minimize edebilirsiniz.
En Yaygın Siber Saldırılar Hangileridir?
Phishing, Ransomware, Malware, SQL Injection, Distributed Denial of Service (DDoS).